TY - JOUR ID - 241887 TI - اندیشه‌نگاری‌های شاعرانه در آثار گرافیک «فرزاد ادیبی»(نوع مقاله:پژوهشی) JO - رهپویه هنرهای تجسمی JA - RA LA - fa SN - 2980-9983 AU - کلاه کج, منصور AD - استادیار گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 3 IS - 4 SP - 75 EP - 82 KW - اندیشه‌نگاری شاعرانگی KW - تجسمی KW - تصویرسازی معاصر ایران KW - فرزاد ادیبی DO - 10.22034/ra.2021.241887 N2 - اندیشه‌نگارهای شاعرانه در گرافیک، تحت تأثیر هنرمدرن در دوره فوتوریسم و به وسیله شاعرانی چون مارینتی حدود یکصدسال پیش شکل گرفت. مبانی فکری این شاعرانگی رهایی شاعران از قید و بند‌های محدود و دست و پا گیر، دستور زبانی بود. این شیوه بیانی در عالم طراحی گرافیک در نیمه دوم سده 1900 میلادی به گونه‌ای دیگر تداوم یافت. نمونه‌هایی از این شاعرانگی درآثار برخی از طراحان معاصر ایران دیده شده، یکی از این طراحان فرزاد ادیبی است. وی‌ تاکنون آثار مختلفی را طراحی کرده‌ که در اغلب آن‌ها به خصوص کارهای متأخر وی، جوششی شاعرانه‌ و درون‌‌نهاد‌ی به تناسب موضوع، جلوه ‌می‌کند، مسئله اصلی این پژوهش، چیستی گرافیک شاعرانه و چگونگی و چرائی شکل‌گیری این ‌اندیشه‌‌نگاری‌ها درآثار گرافیک این طراح است. هدف این تحقیق، توصیف اندیشه‌ نگاری‌های بصری فارسی‌ در گرافیک ایرانی و پیوند عمیق گرافیک و ادبیات فاخر ایران است. رویکرد این پژوهش کیفی است که با تحلیل محتوی بصری آثار گرافیک فرزاد ادیبی، توصیف می‌شود. براساس یافته‌های این مقاله؛ اندیشه نگاری‌های شاعرانه، یعنی آثاری که ایده اولیه آن‌ها شعر یا جمله ادبی است. دو مشخصه شاعرانگی در گرافیک، بیان کنایی و سیالی و رهایی فرم است که در آثار ادیبی این موضوع به گونه‌ای در ساختار و درون مایه اثر رخ نمایی کرده است. اما چرایی شکل‌گیری این شاعرانگی در آثار وی به ترتیب اولویت، آشنایی با زبان مبدأ (شعر) و نیز زبان مقصد(گرافیک)؛ بیان بصری نو در گرافیک ایران؛ چیزی که ادیبی آن را آشنایی‌زدایی نامیده؛ علاقه خاص وی‌ به شعر؛ جنس‌ سفارش‌ها که با کار حرفه‌ای در مجله‌های ادبی‌ همراه بود؛ موأنست با شاعران و نویسندگان، انباشت تجربه‌های بصری شاعرانه، جایگاه شعر و شاعرانگی در سپهر اندیشه ایرانی و در مواردی نیز براساس دغدغه‌های اجتماعی ایشان بوده است. UR - https://rahpooye.soore.ac.ir/article_241887.html L1 - https://rahpooye.soore.ac.ir/article_241887_99c284cdc55e95e80d86ac83706c7809.pdf ER -