%0 Journal Article %T تحلیل آیکونوگرافیک طرح واگیره‌ای قالی در نگاره رستم خان زند %J رهپویه هنرهای تجسمی %I دانشگاه سوره %Z 2980-9983 %A کاکاوند, سمانه %D 2023 %\ 05/19/2023 %V 5 %N 1 %P 61-71 %! تحلیل آیکونوگرافیک طرح واگیره‌ای قالی در نگاره رستم خان زند %K آیکونوگرافی %K قالی زند %K طرح واگیرهای %K قاب اسلیمی %K رستم خان زند %R 10.22034/ra.2022.538082.1098 %X آیکونوگرافی طرح واگیره‌ای قالی در نگاره رستم خان زند، مسأله اصلی مقاله پیش‌رو است. نگاره رستم خان زند با دربرداشتن دو شاخصه؛ درباری بودن و درج امضاء نقاش سند تصویری اصیلی از دوره زندیه (1209-1163 هجری) است لذا تمامی عناصر نگاره را می‌توان از الگوهای رایج آن دوره تاریخی لحاظ نمود. مقاله در پی پاسخ به این پرسش‌ است که مطالعه آیکونوگرافیک، چگونه موجب تحلیل طرح قالی موجود در تصویر خواهد شد؟ به نظر می‌رسد علاوه بر تحلیل یکی از طرح‌های رایج قالی زندیه، آیکونوگرافی طرح قالی مذکور، مفاهیم و الگوهای فکری دوره زندیه را به نمایش می‌گذارد. فرضیه این است که نقاش در نگاره مورد پژوهش هرچه به طور واقع در پیرامون وجود داشته به تصویر درآورده؛ اما از سویی دیگر با مفروض دانستن امکان اعمال سلیقه رستم‌خان این پرسش طرح می‌شود که در انتخاب برخی عناصر بصری مانند نقوش قالی در تصویر و گزینش طرح واگیره‌ای اسلیمی برخاسته از سلیقه شاهزاده بوده یا در اندیشه نقاش چه اندازه متصور شده است؟ نقاشِ نگاره آقا صادق دوم است و در سایر آثار ایشان نیز قالی‌هایی با طرح قاب اسلیمی دیده می‌شود. ذوق هنری نقاش و سنت نقش‎اندازی زمانه نسبت به اعمال سلیقه شاهزاده زندی تأثیر بیشتری داشته است. باتوجه‌به رویکرد کیفی پژوهش، روش تحقیق به‌صورت توصیفی و تحلیلی و گردآوری اطلاعات در آن با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. همچنین تحلیل‌ها با اتکا بر رویکرد آیکونوگرافی انجام شده است. نتیجه تحقیق نشان داد به سبب موضوع نگاره و امضاء آقاصادق، قاب اسلیمی واگیره‌ای از طرح‌های مرسوم قالی دوره زندیه بوده است. با وجود حاکمیت فضای مثالی هنر ایرانی بر تابلو، یکایک عناصر بصری وحدت رویه داشته و سنت باستان گرایی قابل درک است. انتخاب نوع قالی نیز متأثر از محتوا بوده و با فرم کلی نگاره دارای وحدت است. %U https://rahpooye.soore.ac.ir/article_252471_7abf6bb9b6366e496c2d858e19d8c808.pdf